เหตุใดประเทศไทยถึงพร้อมที่จะกลายเป็นมหาอำนาจด้านอาหารฮาลาล

ประเทศไทยเป็นกำลังหลักสำคัญของตลาดอาหารฮาลาลทั่วโลก เนื่องจากการเข้ามามีส่วนแบ่งในภาคส่วนอาหารฮาลาลที่กำลังเติมโตอย่างรวดเร็ว ด้วยกับจำนวนผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการรับรองฮาลาลกว่า 160,000 รายการ จึงทำให้ประเทศไทยตั้งเป้าหมายที่จะเป็นศูนย์กลางอาหารฮาลาลระดับภูมิภาคในอีกสี่ปีข้างหน้า โดยใช้ประโยชน์จากประชากรมุสลิมในประเทศ ความใกล้ชิดกับประเทศมุสลิมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และกำลังเร่งการส่งออกสินค้าฮาลาลไปยังประเทศแถบตะวันออกกลางเพิ่มมากยิ่งขึ้น

“ภายใต้นโยบายของรัฐบาลปัจจุบัน สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรมของกระทรวงอุตสาหกรรม ได้กำหนดยุทธศาสตร์ใหม่โดยมีวิสัยทัศน์ที่จะยกระดับอุตสาหกรรมฮาลาลของไทยให้เป็นศูนย์กลางฮาลาลของอาเซียนภายในปี 2028” รศ.ดร.วินัย ดะห์ลัน ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกล่าวกับ Salaam Gateway

เมื่อต้นปี 2567 รัฐบาลไทยได้จัดตั้งคณะกรรมการอุตสาหกรรมฮาลาลแห่งชาติ เพื่อกำกับดูแลการพัฒนาและส่งเสริมผลิตภัณฑ์อาหารฮาลาลในระดับนานาชาติ นอกจากนี้ ยังมีการพัฒนาเขตเศรษฐกิจฮาลาลในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งคาดว่าจะเพิ่ม GDP ของประเทศได้ถึง 1.2% ภายในปี 2028 และสร้างงานประมาณ 100,000 ตำแหน่งต่อปี ถึงแม้ว่าประเทศไทยจะมีประชากรมุสลิมเพียง 5.8% แต่รัฐบาลได้ดำเนินกลยุทธ์เพื่อขยายภาคส่วนอาหารฮาลาลอย่างจริงจัง โดยกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (DITP) ได้ดำเนินโครงการต่างๆ เพื่อเพิ่มศักยภาพของผลิตภัณฑ์ฮาลาลไทยในตลาดต่างประเทศ เช่น การสร้างแบรนด์ผลิตภัณฑ์และส่งเสริมการส่งออกไปยังตลาดเป้าหมาย การเข้าร่วมงานนิทรรศการ Gulfood ในดูไบ และการเตรียมจัดงาน Thaifex 2024 ในกรุงเทพฯ ซึ่งเป็นหนึ่งในงานแสดงสินค้าด้านอาหารและเครื่องดื่มที่ใหญ่ที่สุดในเอเชีย รวมทั้งยังได้จัดการเจรจาการค้าและการจับคู่ธุรกิจเพื่อส่งเสริมการส่งออกอาหารฮาลาลไปยังตลาดต่างประเทศ โดยเฉพาะในภูมิภาคตะวันออกกลางและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเป็นตลาดที่มีศักยภาพสูง

การเติบโตของอาหารฮาลาลในประเทศไทยเป็นผลมาจากความร่วมมือของภาครัฐและเอกชน โดยภาคเอกชนมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ฮาลาล ผ่านการเกษตร การผลิต และการบริการ ขณะที่รัฐมีบทบาทในการสนับสนุนงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีฮาลาล รวมถึงการตรวจสอบและรับรองมาตรฐานฮาลาลที่ดำเนินการโดยคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย และสำนักงานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัด จึงทำให้การส่งออกอาหารฮาลาลของประเทศไทยเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา โดยในปี 2023 มีมูลค่าการส่งออกไปยังประเทศสมาชิกองค์การความร่วมมืออิสลาม (OIC) ถึง 6.2 ล้านดอลลาร์ เพิ่มขึ้น 5.3% จากปีก่อนหน้า สินค้าหลักที่ส่งออก ได้แก่ ข้าว น้ำตาล อาหารทะเลกระป๋องและแปรรูป ผลิตภัณฑ์จากมันสำปะหลัง และไก่สดและแช่แข็ง

ประเทศไทยยังมุ่งหวังที่จะกระจายตลาดการส่งออกอาหารฮาลาลไปยังประเทศที่ไม่ใช่มุสลิมแต่มีประชากรมุสลิมอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น อินเดีย จีน รัสเซีย และสหรัฐอเมริกา รวมถึงประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมุสลิมจำนวนมาก เช่น สิงคโปร์ ญี่ปุ่น และฮ่องกง นอกจากนี้ ประเทศไทยยังได้รับการยอมรับในระดับสากล ในฐานะสมาชิกของสถาบันมาตรฐานและมาตรวิทยาแห่งประเทศอิสลาม (SMIIC) ในปี 2560 ซึ่งทำให้ไทยเป็นประเทศที่ไม่ใช่มุสลิมประเทศแรกที่ได้รับการรับรองนี้ นอกจากนี้คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย ยังได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาของซาอุดีอาระเบีย (SFDA) และศูนย์รับรองระหว่างประเทศของสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (Emirates International Accreditation Centre) ทำให้ประเทศไทยสามารถส่งออกสินค้าฮาลาลไปยังทั้งสองประเทศนี้ได้ ซึ่งเป็นประตูสู่ตลาดในประเทศตะวันออกกลาง

ในขณะที่งานทางด้านวิจัยและพัฒนาของไทย ก็มีความโดดเด่น เช่นงานของ ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาลจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้พัฒนานวัตกรรมต่าง ๆ มากมาย เช่น ระบบการจัดการคุณภาพ HAL-Q และฐานข้อมูลวัตถุเจือปนอาหารฮาลาล (H number) เพื่อเสริมสร้างความมั่นใจในคุณภาพและมาตรฐานของผลิตภัณฑ์ฮาลาลของไทย ด้วยการนำเทคโนโลยีบล็อกเชน (Blockchain) เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์หรือ AI และการประมวลผลแบบคลาวด์ เข้ามาใช้ในการพัฒนาธุรกิจเชิงพาณิชย์ ศูนย์วิทยาศาสตร์ฮาลาล กำลังวางแผนที่จะเพิ่มความเชื่อมั่นในเศรษฐกิจฮาลาลให้กับผู้บริโภคทั่วโลก

ประเทศไทยมุ่งมั่นที่จะเดินหน้ากลยุทธ์และแผนปฏิบัติการต่างๆ เพื่อนำพาประเทศเข้าสู่การเป็นผู้นำในตลาดฮาลาลโลกในอนาคตอันใกล้นี้
.............................
บทความโดย Heba Hashem จากแพลตฟอร์มข่าวและข้อมูลเชิงลึกด้านเศรษฐกิจฮาลาล SALAAM GATEWAY
พิทักษ์ อาดมะเร๊ะ เรียบเรียง
.............
Ref :
Heba Hashem, 2024. Why Thailand is poised to become a halal food powerhouse. Available: https://salaamgateway.com/.../why-thailand-is-poised-to.... August 16, 2024